चैत १८ काठमाडौं ।
आज विश्वभरका मुस्लिम समुुदायले रामजानको अन्तिम दिन इद उल–फित्र अर्थात इद मनाएका छन्। इस्लामिक पात्रोको नवौं महिना हो । दशौं महिना अर्थात शवालको सुरुवात भएको दिन इद मनाइन्छ।
आकाशमा अर्धचन्द्रमा देखिएपछि रमजान सकिएर शवाल महिना सुरु भएको मानिन्छ। यो पर्व इस्लामिक पात्रो चन्द्रमास अनुसार निर्धारण गरिएको हुन्छ।
रमजान महिना सुरु भएको २९औँ दिनको साँझदेखि यस धर्मावलम्बीहरू चन्द्रमा देखिने प्रतीक्षामा बस्छन्। जहिले चन्द्रमा देखिन्छ, त्यसको भोलिपल्ट इद मनाइन्छ।
इद उल–फित्रलाई रमजानको कठिन तपस्याको समापन र ईश्वरको कृपाको कदर गर्ने अवसरका रूपमा लिइन्छ। रमजानको महिनामा कुरान (इस्लामको पवित्र ग्रन्थ) अवतरण भएको विश्वास गरिन्छ।
यो महिना आत्मशुद्धि, प्रार्थना, दान र ईश्वरसँग नजिक हुने समयको रुपमा लिइन्छ । रमजानको अन्त्यमा इद मनाउनुको भनेको ईश्वरले दिएको आशीर्वादको लागि धन्यवाद दिनु र एक–अर्कासँग खुसी साट्नु मनाउने प्रचलन रहेको पाइन्छ।
इद उल–फित्रको उत्सव सामान्यतया तीन दिनसम्म चल्छ, तर मुख्य उत्सव पहिलो दिन नै हुन्छ। यो दिनको सुरुवात विशेष तयारीबाट हुन्छ। बिहान सबेरै मुस्लिमहरू नुहाउँछने, सफा र नयाँ कपडा लगाउँछने र इदको प्रार्थनाका लागि मस्जिद वा खुला ठाउँ (इदगाह) मा जम्मा हुन्छन्।
यो नमाज सामूहिक रूपमा पढिन्छ र यसले एकता र भाइचाराको सन्देश दिन्छ। नमाजपछि घर फर्केर परिवार र साथीभाइसँग उत्सव सुरु हुन्छ। इदलाई ‘मिठी इद’ पनि भनिन्छ।
इद उल–फित्रको महत्त्व यसले गहिरो धार्मिक, सामाजिक र नैतिक सन्देश बोकेको साथै ईश्वरप्रति कृतज्ञताको प्रतीकको रुपमा पाइन्छ।
नेपालमा तराई क्षेत्रका नेपालगञ्ज, विराटनगर, वीरगन्ज, कपिलवस्तु साथै राजधानी काठमाडौंमा इद पर्वलाई मुस्लिम समुदायले उत्साहसँग मनाएका छन्।
